Maranao Poem – Pa(n)gitôd

| 04:30A | Saturday | 27 | May | 2023 |
Maranao Poem & Poetry
I
” Pa(n)gitod “
I
Pangit’g a pangit’g
dika rak’n mi itôg
dika rakn mi atod
dii ka Phângitong itog
i baka rak’n mi lamb’g
ka diko ska págitôd
na dika rakn iikog …
I
Pagitôd a pagitôd
si ika rka(mi) mitôg
sii ka paguntong (m)atod
o baka rkami ndas’g
ka skami so makaság
a knaba makasi-ig
na knaba makasi-ib…
I
~ ditadawayen
=====

Category : Pangarangati(g)

Maranao Saying

Maranao: ” Taman sa dingka katatawi ki Bantogen ago si Lawanen sa iliyan a bumbaran, na obangka tangkapa i bangka megagepa so Iranaun sa muna na Meranaw sa imanto … ” ~ Ditadawayen sa Ranao English: ” Unless you already knew the history of Prince Bantogen and Princess Lawanen of the Iliyan a Bembaran (fort of Metropolis), then you’ll say you know a lot about the past of Iranaon and the Maranaos of today … ”

Maranao Sayings ( Pananaro-on a ndalemen )

Maranao:

” Miyaka khala ako na daa ko peman ma kaiyad ka aya katawi ko ron na o map’no so baso na di peman ma-m’L p’L … “

English :

” I just have smile, not laugh anyway, when I learn things about people’s intellect because what I know of a full glass of water is just a half-full , not the one that spill over … “

Filipino :

” Nangisi na lang ako, hindi naman natawa, noong nalaman ko ang ibang tao , dahil ang pagkaka alam ko sa isang punoan na basong tubig ay iyong sakto lang na pagkakapuno na may espasyo, hindi iyong punoan na nabubuhos o natatapon lang … “

Words of wisdom:

1. Walang tao na Perfect o kompleto, dahil iyan ang paglikha ng Allah sa tao, essence ng bawat normal na tao na sakto lang ang ibinigay na karunongan o talino dahil napakalawak ang karunongan sa ibat ibang bagay. Ang tunay na sukatan ng talino o karunungan ng tao ay hindi iyong pakitang tao o sumobra kundi iyong katamtaman lang, Kapag sumobra ay parang defense mechanism lang niya na may alam pero iyon pala ay wala o kulang, kaya halata.
2. Bagaman ang pagkaka intindi natin na punuan ay iyong sakto na walang espasyong malalagyan pa. Pagdating sa isang basong tubig, ito’y kakaiba dahil kadalasan ang sinasabi natin na punong isang baso ay iyong half-full o may espasyo. Kung ito ay walang espasyo ay tinatawag nating (punong-puno) o hindi saktong pagkaka puno.
3. Kung ihahambing natin sa karunongan o intellect ng isang tao , ito’y sakto lang dapat kahit gaano man katalino sa isang larangan o field of knowledge. Ang ibig kung sabihin o ipabatid ay huwag ipag yabang, dahil maaari may ibang tao na mas marunong o maalam sa isang bagay na ipinag yayabang natin na karunongan o alam natin.
4. Kadalasan sa marunong o matalino na tao ay hindi nagmamayabang. dahil alam niya na maari may mas maalam o sobra pa sa kanya. Ang kanyang gawa ay nagpapatunay na siya ay may alam o maalam sa bagay na ginagawa niya.
5. Ang sumusobra ay natatapon lang, mas appreciable iyong katamtaman lang o sakto, may espasyo dahil binibigyan natin ng kahulogan na may kani kanya tayong limitasyon.

Interpretation :

1. Ang pag ngisi na hindi naman natawa ay hindi ibig sabihin, pinagtatawanan ang idea o opinion ng isang tao, kundi nangiti ka lang dahil alam mo o sukat mo na ang nagbibigay mangaral o may idea ay nagmamayabang may alam sa ginagawa, pero sa malaliman ay puro salita lang pala o napaka limitado ang kanyang alam.
2. Ang pagngiti ay reaksyon na sa tansya mo sa tao ay may malalim na karunongan sa pinagsasabi pero habang napupunta kayo sa isang topic o usapan ay doon mo matutuklasan na puro salita lang pala at mabayang lang.

Maranao Okir Art

#Panolong

Maranao Okir

#Panolong in twin Multi colors

Artist: Ditadawayen sa Ranao / KhDM

Maranao Okir

#Panolong in 3D Granite

Color : Green and Brown

Artist: Ditadawayen sa Ranao

Maranao Poem – Kormat a Madanding

06:35 A | Friday | 03 | February | 2023 |
Maranao Poem & Poetry
( Happy Arts Month of February )

~ Kormat a madanding ~

So ganat sa minanguna
na ganat adi ganatan
ka adimat a linilang
na pusaka a lininang
a kormat a madanding …

O sak’m bo i gadong
a layon p(d)kha palandong
na diko dait a’wata
i ba aken ip’ligeta
so paning’galan a sowa (ta’) …

Kawan(g) ko aba mada
obadi rampa’ sima
o khisalono o masa
ka aniran ma ph’masak
so kiya rarad o ban’sa …

Apiya daa baya’do
i adat kiparat iyan
na p’za sagukor engko
a pdkha kormat matao
ka ba kalo matao kao’…

Na diko pman ki g’lang
i bako ph’panalaon
i royod’a sasakembo
ka tawa ta tarambisa
na kasodiy anta’ o tao …

~ Ditadawayen Sa Ranao
=====

Maranao Okir Art

Local Name: Isako Magoyoda Background : Knitted fabric style/brownish yellow

Category : Okir (Okir a Datu) or Male Okir

Genre: Digitize Okir / Cultural art / Modern Classical

Color: Matte yellow

Artist : Ditadawayen

Maranao Okir & Libot

Art description :

; miyaputol na minikayar
; mingganat a pagunot na di maka
; magawa so inokir na inunutan o libot,
: ngganat si Okira na thalukonon si Libot

Title : “Miyaka polgawa”

~ So Libot (Green in Triangle image) na Okir a Bae
~ So Pako: Okir a datu.
Maranao Okir : Libot and Okir
Artist : Ditadawayen Sa Ranao

Maranao Panolong

Maranao Okir ( Panolong )

Category : Okir a dato

Local Name : Panulong sa Madanding

Color : Golden Yellow

Genre : Maranao Digitize Art

Artist : Ditadawayen / Kh.D.M.